O‘zbek tilining ta’limiy korpusi

So‘z tarkibi: {uch}

So‘z bo‘g‘inlari: uch

Izoh(lar)i:

uch [uch ]

1. Narsalarning ingichkalashgan, o‘tkir tomoni. Nayza uchi. Xanjar uchi. Qoziqning uchi. Ignaning uchi. Tikan zahri — uchida, dushman zahri — ichida Maqol

2. Yog‘och, ip, sim va boshqalar ensiz, uzun narsalarning tomonlaridan biri, bir tomon oxiri, boshi. Yana bir yigit darvozaga tirmashib chiqayotir, pastda ikkitasi bir-birining yelkasiga chiqib, uzun alvonning uchini unga uzatishga urinmoqda. Muxtor, Opa-singillar

3. Narsalarning o‘zi birikkan, o‘rnashgan joydan tashqari yo‘nalgan tomoni, oxiri. Akramjonni bir nav quchoqlagan bo‘ldim, juvonga esa qo‘limning uchini berdim. A. Qahhor, Ming bir jon

4. Chorburchak buyumlarning tomonlari tutashgan joyi, burchagi Polvon yelkasiga tashlab chiqqan qiyig‘ini oldi-da, ikki uchidan ushlab, bir-ikki aylantirdi. M. Ismoiliy, Farg‘ona tong otguncha

5. Narsalarning yuqori qismi, tepasi, boshi. Teraklar uchida o‘ynar qizil nur. G‘ayratiy

6. Biror narsaning boshlanish qismi, boshi. Nuri bu voqeaning uchini eshitgan hamon bezgakday qaltirab ketdi. Oybek, Tanlangan asarlar

Antonim(lar)i: oxiri , tag , ost

Sinonim(lar)i: mavjud emas.

1. uch I Ot
biror narsaning o‘tkir tomoni; narsaning oxiri yoki boshi

2. uch II Fe’l
havoda harakatlanish; biror qirrasi cho‘rt uzilib tushmoq; beixtiyor berilmoq, laqillamoq

3. uch III Son
ikki bilan to‘rt orasidagi butun son

Paronimi: mavjud emas.

Qomus: mavjud emas.

1. “puf” desa, Buxoroga uchadigan: -

2. achani uchqo‘rg‘ondan ko‘rsatmoq: -

3. achasini uch qo‘rg‘ondan ko‘rsatdi: do‘q qildi, qo‘rqitdi, adabini berdi

4. achasini uchqo‘rg‘ondan ko‘rsatmoq: -

5. achchig‘i burnining uchida: bekorga, sal narsaga jahli qistayveradigan odam haqida

6. ali ovuchi tor: -

7. baloga duchor bo‘lmoq: -

8. baloga uchramoq: -

9. baloning o‘qiga uchramoq: -

10. balosiga duchor bo‘lmoq: -

11. barakasi uchmoq: -

12. baxt qushini uchirib yubormoq: -

13. beldan kuch kesilmoq: -

14. belidan kuch kesilmoq: -

15. bir parchagina bo‘lib qolmoq, bir hovuch bo‘lib qolmoq: -

16. biri miri hayon, uch miri ziyon: -

17. chuchuk til bilan: -

18. chuchvarani xom sanabsan: xom xayol qilib yuribsan, xomtama bo‘libsan

19. chuchvarani xom sanamoq: -

20. duch keldi: kutilmaganda yo‘liqdi, bexosdan uchratdi

21. duch kelmoq: -

22. duch kelmoq: -

23. dunyoning achchiq-chuchugini tatimoq: -

24. dunyoning achchiq-chuchugini totmoq: -

25. gapning uchini chiqarmoq: -

26. havog‘a uchmoq: -

27. havoga uchmoq: -

28. hush boshdan uchdi: -

29. hushi boshidan uchdi: esankiradi

30. ignaning uchiday: -

31. Ikki-uch og‘iz: ozgina, andak

32. jahl burunning uchida turmoq: -

33. jahli burnining uchida turmoq: -

34. jon hovuchlab: -

35. jon olg‘uchi: -

36. jonini hovuchlab: biror falokatning voqe bo‘lishidan benihoya qo‘rqqan holda

37. jonini hovuchlamoq: -

38. jonni hovuchlamoq: -

39. kalava uchini topmoq: -

40. kalavaning uchini topmoq: -

41. kalavaning uchini yo‘qotmoq: -

42. kalavasining uchini topdi: jumboqni hal qilish yo‘lini topdi

43. kalavasining uchini yo‘qotdi: qilib turgan ishini bilmay qoldi, gangidi

44. kalavasining uchini yo‘qotmoq: -

45. kampiragini uchirdi: qattiq cho‘chish bilan qo‘rqdi

46. kampiragini uchirmoq: -

47. kampirakni uchirmoq: -

48. kapalagi uchdi: qattiq cho‘chish bilan qo‘rqdi

49. kapalagi uchmoq: -

50. kapalagini uchirmoq: -

51. kapalak uchmoq: -

52. kapalakni uchirmoq: -

53. kayf uchmoq: -

54. kayfi uchdi: qattiq cho‘chish bilan qo‘rqdi

55. kayfi uchmoq : -

56. kayfi uchmoq: -

57. kayfini uchirmoq: -

58. kayfni uchirmoq: -

59. kishi ko‘rsin uchun: -

60. ko‘z uchib turmoq: -

61. ko‘zda uchmoq: -

62. ko‘zi uchib turibdimi?!: ko‘rish ishtiyoqidami? (kesatiq bilan)

63. ko‘zi uchib turmoq: -

64. kuch ishlatmoq: -

65. kuch kelmoq: -

66. kuch yetmoq: -

67. kuch yog‘ilib turmoq: -

68. kuchdan qolmoq: -

69. kuchga to‘lmoq: -

70. kuchi yetmoq: -

71. kuchung yetkanincha: -

72. labga uchuq chiqmoq: -

73. labga uchuq toshmoq: -

74. labiga uchuq chiqmoq: -

75. labiga uchuq toshdi: qattiq qo‘rqish bilan cho‘chidi

76. labiga uchuq toshmoq: -

77. ming baloga duchor bo‘lmoq: -

78. nafasingizni yel uchirmoq: -

79. nafasingni yel uchirmoq: -

80. nechuk shamol uchirmoq: -

81. nuchuk shamol uchirmoq: -

82. o‘zing uchun o‘l, yetim: -

83. og‘izga kuchi yetmaslik: -

84. og‘ziga kuchi yetmaslik: -

85. onani uchqo‘rg‘ondan ko‘rmoq: -

86. onani uchqo‘rg‘ondan ko‘rsatmoq: -

87. onasini uch qo‘rg‘ondan ko‘rsatdi: do‘q qildi, qo‘rqitdi, adabini berdi

88. onasini uchqo‘rg‘ondan ko‘rmoq: -

89. onasini uchqo‘rg‘ondan ko‘rsatmoq : -

90. onasini uchqo‘rg‘ondan ko‘rsatmoq: -

91. opani uchqo‘rg‘ondan ko‘rmoq: -

92. opasini uchqo‘rg‘ondan ko‘rmoq: -

93. osmonga uchsa oyog‘idan, yerga kirsa qulog‘idan tortmoq: -

94. osmonga uchsa oyoqdan, yerga kirsa quloqdan tortmoq: -

95. osmonga uchsa, oyog‘idan, yerga kirsa, qulog‘idan tortadi: qutulib ketishiga qo‘ymaydi

96. oyoq uchi bilan ko‘rsatmoq: -

97. oyoq uchida ko‘rsatmoq: -

98. pashsha uchsa, eshitilarli: -

99. puch chiqarmoq: -

100. puch chiqmoq: -

101. puch yong‘oq bilan qo‘ynini to‘ldirdi: yolg‘on va’dalar bilan aldadi

102. puch yong‘oq bilan qo‘ynini to‘ldirmoq: -

103. puchakka chiqardi: xom xayol bo‘lib chiqdi

104. puchakka chiqarmoq: -

105. puchakka chiqmoq: -

106. puchga chiqarmoq: -

107. puchga chiqdi: xom xayol bo‘lib chiqdi

108. puchga chiqmoq: -

109. qamchisi uchidan qon tommoq: -

110. qanday shamollar uchirdi?: -

111. qandoqqina shamol uchirmoq: -

112. qandoqqina shamol uchirmoq: -

113. qaysi shamol uchirdi: bu tomonga kelishingizga nima sabab bo‘ldi?

114. qaysi shamol uchirmoq: -

115. qaysi shamol uchurmoq: qaysi shamol uchurmoq

116. qo‘l uchi bilan: -

117. qo‘l uchida: -

118. qo‘ynini puch yong‘oqqa to‘ldirdi: yolg‘on va’dalar bilan aldadi

119. qo‘ynini puch yong‘oqqa to‘ldirmoq: -

120. qo‘ynini puch yong‘oqqa to‘lg‘izmoq: -

121. qush uchsa qanoti, odam yursa oyog‘i kuymoq: -

122. qut uchdi: -

123. qut uchmoq: -

124. quti uchdi: qattiq qo‘rqqanidan, g‘azablanganidan rangi oqardi

125. quti uchmoq: -

126. qutining uchmoq: -

127. saragini sarakka, puchagini puchakka ajratmoq: -

128. shamolga uchdi: befoyda ketdi

129. shamolga uchmoq: -

130. tanlab-tanlab, tozga uchramoq: -

131. tanlab-tanlab, tozisiga uchramoq: -

132. til chuchuk: -

133. til uchida: -

134. til uchinda : -

135. tili chuchuk: -

136. tilining uchida: -

137. tilining uchida turmoq: -

138. tilning uchida: -

139. tilning uchida turmoq: -

140. turmushning achchiq-chuchugini totmoq: -

141. uch pul: qadr-qiymatsiz

142. uch pul bo‘ldi: barbod bo‘ldi

143. uch pul bo‘lmoq: -

144. uch pul bo‘lmoq uch pul qilmoq: -

145. uch pul qilmoq: -

146. uch -to‘rt og‘iz: oz-moz, bir oz

147. uchar qushni, oqar suvni tiymoq: -

148. uchchiga chiqqan: o‘taketgan

149. uchgani qanot yo‘q: -

150. uchgani qanoti yo‘q: -

151. uchiga chiqqan: -

152. uchini chiqarmoq: -

153. uchini chiqazmoq: -

154. uchov uzildi: -

155. uchovi uzildi: -

156. uch-to‘rt og‘iz: -

157. xamir uchidan patir: katta, ko‘p narsadan boshlang‘ich va kichik bir qism

158. xamirning uchidan patir: -

159. xo‘ja ko‘rsin uchun: -

160. yeng uchida: -

161. yomonning kuchi yapaloqqa yetar: O‘zidan kichik yoki kuchsizga ozor beruvchi kishiga nisbatan aytiladigan ibora

162. yuragini hovuchlamoq: biror falokatning voqe bo‘lishidan benihoya qo‘rqqan holda

163. yurakni hovuchlamoq: -

164. zahra uchmoq: -

165. zahrasi uchmoq: -

166. zog‘ uchmaslik: -

1. Achchiq – taxir – nordon – chuchuk – shirin
Ma’nosiga ko‘ra
(maza-ta’mning me’yoridan ortiq-kamligiga ko‘ra)

2. Bir – ikki – uch – to‘rt – besh – olti – yetti
Ma’nosiga ko‘ra
(miqdorning oshib borishiga ko‘ra)

3. Chopqir – chopag‘on – yuguruk – uchqur
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(belgini kuchli-kuchsiz darajada ifodalashiga ko‘ra)

4. Dasta – quchoq – bog‘
Ma’nosiga ko‘ra
(hajm-ko‘lamining katta-kichikligiga ko‘ra)

5. Dovuchcha – zardoli – o‘rik – turshak
Ma’nosiga ko‘ra
(holatining dastlabki-oxirgi shakliga ko‘ra)

6. Kuchli – baquvvat – zabardast
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(ifoda belgisining kuchiga ko‘ra)

7. Kuchsiz – kamquvvat – zaif – nimjon – ojiz notavon
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(belgini kuchli darajada ifodalashiga ko‘ra)

8. Tuzsiz – chuchmal – rosa – sho‘r
Ma’nosiga ko‘ra
(maza-ta’mning me’yordan ortiq-kamligiga ko‘ra)

9. Uchqun – cho‘g‘ – o‘t – olov – alanga
Ma’nosiga ko‘ra
(yonish darajasiga ko‘ra)

10. Yo‘liqmoq – uchramoq – duchor bo‘lmoq – giriftor bo‘lmoq – mubtalo bo‘lmoq
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(bo‘yoqdorlik belgisining ortiq-kamligiga ko‘ra)

Milliy bo‘yoqdor so‘z: mavjud emas.

Lug‘atlar

Omonim(lar):(3 ta) To‘liq ko‘rish

Ibora:(166 ta) To‘liq ko‘rish

Darajalanish qatori:(10 ta) To‘liq ko‘rish