1. zil I Ot
bir-biriga urib chalinadigan musiqa asbobi

2. zil II Sifat
og‘ir, qo‘zg‘atib bo‘lmaydigan

3. zil III Ot
hijolatli kamsitish hissini boshidan kechirmoq

1. asabi buzilmoq: -

2. avzoy buzilmoq: -

3. avzoyi buzildi: vajohati yomonlashdi, achchiqlandi

4. avzoyi buzilmoq: -

5. bag‘ir ezilmoq: -

6. bag‘ri ezildi: ruhan azoblandi

7. bag‘ri ezilmoq: -

8. chakagi uzila yozmoq: -

9. chakak uzila yozmoq: -

10. chigili yozilmoq: -

11. fe’l buzilmoq: -

12. fe’li buzilmoq: -

13. ichagi uzildi I: 1) qotib-qotib kuldi 2) uzluksiz va qattiq yig‘lab charchadi(chaqaloq)

14. ichagi uzildi II: juda-juda ochiqdi

15. ichagi uzilguday bo‘lmoq: -

16. ichagi uzilmoq: -

17. ichak uzilguday bo‘lmoq: -

18. ichak uzilmoq: -

19. ichda zil ketmoq: -

20. ichdan zil ketmoq: -

21. ich-ichdan zil ketmoq: -

22. ich-ichidan zil ketmoq: -

23. ichida zil ketmoq: -

24. ichidan zil ketmoq: -

25. jag‘ ezilmoq: -

26. jag‘i ezilmoq: -

27. jig‘ ezilmoq: -

28. jig‘i ezilmoq: -

29. jigar-bag‘ir ezilmoq: -

30. jigar-bag‘ri ezilmoq: -

31. joni uzildi: o‘ldi, so‘nggi marta nafas chiqardi

32. joni uzilmoq: -

33. joni uzilmoq: -

34. kayf buzilmoq: -

35. kayfi buzilmoq: -

36. kayfi buzilmoq: -

37. kayfiyati buzildi: kayfiyati yomonlashib, xafa bo‘ldi

38. keti uzilmadi: -

39. ko‘ngil buzilmoq: -

40. ko‘ngil ezilmoq: -

41. ko‘ngil yozilmoq: -

42. ko‘ngli buzilmoq: -

43. ko‘ngli ezilmoq: -

44. ko‘ngli yozilmoq: -

45. ko‘zilari chanog‘idan chiqar bo‘ldi: 1)g‘azabi qo‘zib, asabiylashdi 2) hayrati ko‘zida aks etib, ko‘zi chaqchaydi

46. nasiba uzilmoq: -

47. nasibasi uzilmoq: -

48. oqi oq, qizili qizil: -

49. oqi oqqa, qizili qizilga ajralmoq: -

50. ora buzilmoq: -

51. oralar buzilmoq: -

52. oralari buzilmoq: -

53. osmon uzilib, yerga tushmoq: -

54. oyog‘i uzilmaslik: -

55. oyoq uzilmaslik: -

56. oyoqqa turg‘izilmoq: -

57. peshanaga yozilgan: -

58. peshanasiga yozilmoq: -

59. taxi buzilmagan: -

60. taxisi buzilmaslik: -

61. til tegizilmoq: -

62. uchov uzildi: -

63. uchovi uzildi: -

64. umid rishtalari uzildi: -

65. umid uzildi: -

66. umidi uzildi: -

67. uyi buzilishi: -

68. uzildi: vafot yetdi

69. uzilmagan gul: -

70. uzilmoq: -

71. yozilmoq: -

72. yuragi bezillamoq: -

73. yuragi ezilmoq: ruhan azoblandi

74. yuragi jizillamoq: -

75. yuragining chigili yozilmoq: xafachiligi tarqadi

76. yurak bezillamoq: -

77. yurak ezilmoq: -

78. yurak jizillamoq: -

79. yurak-bag‘ri ezilmoq: ruhan azoblandi

80. yurakning chigili yozilmoq: -

81. zil ketkizmoq: -

82. zil ketmoq: -

1. Ablah – yaramas – razil
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(belgini kuchli ifodalashiga ko‘ra)

2. Bo‘lmag‘ur – be’ma’ni – noma’qul – nodurust – tuban – jirkanch – rasvo – yaramas – razil – qabih
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(bo‘yoqdorlik belgisining kam-ortiqligiga ko‘ra )

3. Buzilmoq – sinmoq – avariya bo‘lmoq
Ma’nosiga ko‘ra
(zarar darajasining ortiqligiga ko‘ra)

4. Gulobi – pushti – qizg‘ish – qizil – ol – qirmizi
Ma’nosiga ko‘ra
(rang darajasining ortib borishiga ko‘ra)

5. Jirkanch – qabih – razil – manfur
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(salbiylik bo‘yog‘ining ortiqligiga ko‘ra)

6. O‘tirmoq – yonboshlamoq – cho‘zilmoq – uzala tushmoq – yotmoq
Ma’nosiga ko‘ra
(holat darajasiga ko‘ra)

7. Og‘ir – vazmin – zil – zalvorli
Bo‘yog‘iga ko‘ra
( belgini kuchli ifodalashiga ko‘ra)

8. Qizg‘ish – qizil – qip-qizil
Ma’nosiga ko‘ra
(rang miqdorining oshib borishiga ko‘ra)

9. Yaramas – nomard – ablah – iflos – razil – badkor
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(salbiylik bo‘yog‘ining ortib borishiga ko‘ra)