Lug‘atlar

So‘z tarkibi: {hid}
So‘z bo‘g‘inlari: hid
Izoh(lar)i:
hid ot

1. Har bir narsa va moddaning kishilarning is bilish sezgilariga ta’sir etadigan xossasi; bo‘y, is. Hidi bor narsa. Yoqimli hid. Yoqimsiz hid. Kabob hidi. Handalak hidi. Zira hidi. Piyozdog‘ hidi. Har gulning hidi boshqa. Maqol
Ota, manavi behilarni qarang, hidi olamni tutadi, biram pishibdiki! M. Ismoiliy, Farg‘ona tong otguncha.
Uyda tutun yo‘qolgan bo‘lsa-da, achchiq hid darrov uning burniga urildi. Oybek, Tanlangan asarlar
Tutab kuyayotgan ot eti va terisining qo‘lansa hididan uning ko‘ngli behuzur bo‘lib, boshi aylandi. H. G‘ulom, Mash’al

2. ko‘chma hma Biror narsa, hodisa yoki holatning belgisi, sharpasi. Shoyad shu bilan Oynagulning ham hidi biron joydan chiqib qolsa. A. Hakimov, Ilon izidan
Buning har bir varag‘idan shaxsiy g‘araz hidi keladi. A. Qahhor, Sarob
Janjalning hidini sezgan Sarvi xola g‘udranib, stol ustiga dasturxon yoza boshladi. Mushtum
yuzida nur yog‘ilib turibdi, so‘zlarida mehr-shafqatning hidi bor. X. To‘xtaboyev, Shirin qovunlar mamlakati

Antonim(lar)i: mavjud emas.
Sinonim(lar)i: bo‘y [f-t], is
Omonimlari: mavjud emas.
Paronimi: xit – Tajang, asabiy; bo‘g‘ilgan.
Qomus: mavjud emas.

1. achchig‘i burnining uchida: bekorga, sal narsaga jahli qistayveradigan odam haqida

2. alamini ichida saqlamoq: -

3. aql boshidin ketmoq: -

4. aqli boshidin ketmoq: -

5. atalaning ichidan suyak chiqmoq: -

6. bazmi jamshid: -

7. bet chidamaslik: -

8. bet chidamoq: -

9. beti chidamadi: andisha qildi, nomus qildi

10. beti chidamaslik: -

11. beti chidamoq: -

12. beti chidaydi: nomus qilmaydi, uyalmaydi, andisha qilmaydi

13. bir qaynovi ichida: -

14. boshi achidi: fikrlash qobiliyatini yo‘qotdi

15. boshida danak chaqdi: ortiq darajada azobladi

16. boshida danak chaqmoq: -

17. boshida kaltak sinmoq: -

18. boshida tegirmon toshi yurgizmoq: -

19. boshida tosh chaqmoq: -

20. boshida yong‘oq chaqilmoq: -

21. boshida yong‘oq chaqmoq: -

22. boshidan chiqarmoq: -

23. boshidan kechirdi: 1)o‘z hayotida ko‘rdi 2)ma’lum bir muddat fikrladi

24. boshidan kechirmoq: -

25. boshidan kechirmoq : -

26. boshidan kechmoq: -

27. boshidan ketarmoq: -

28. boshidan ketmaslik: -

29. boshidan o‘tkazmoq: -

30. boshidan o‘tmoq : -

31. boshidan ortib yotmoq: -

32. boshidan oshib: -

33. boshidan oshib yotibdi: ortiq darajada, benihoya ko‘p

34. boshidan oshib yotmoq: -

35. boshidan oshib-toshib ketmoq: -

36. boshidan oshib-toshib yotmoq: -

37. boshidan oyoq: -

38. boshidan soqit qilmoq: -

39. chidaganga chiqarmoq: -

40. dami ichida: oshkor bo‘lishidan qo‘rqib gapirmaydi, imkonsizlikdan biror narsa deya olmaydi

41. dami ichida qoldi: bir so‘z ham ayta olmay qoldi

42. dami ichida qolmoq: -

43. dardi ichida: -

44. gapdan latta hidi kelmoq: -

45. gapidan latta hidi kelmoq: -

46. gunohidan o‘tmoq: -

47. hid olmoq: -

48. hushi boshidan uchdi: esankiradi

49. hushidan ketdi: behush bo‘ldi

50. hushidan ketmoq: -

51. ichi achidi: achinib kuyindi

52. ich-ichidan zil ketmoq: -

53. ichida zil ketmoq: -

54. ichidan pishgan: -

55. ichidan qirindi o‘tib ketmoq: -

56. ichidan qon o‘tib ketmoq: -

57. ichidan zil ketmoq: -

58. ignaning uchiday: -

59. jahl burunning uchida turmoq: -

60. jahli burnining uchida turmoq: -

61. kaltak boshida sinmoq: -

62. ko‘zi pishidi: anchagina o‘rganib, tajribasi ortdi

63. mushtday boshidan: -

64. og‘zidan sut hidi keladi: hali yosh, tajribasiz

65. ohidin bo‘ron qo‘pmoq: -

66. oyoq uchida ko‘rsatmoq: -

67. qamchisi uchidan qon tommoq: -

68. qilichidan qon tomadigan: -

69. qo‘l uchida: -

70. sakkiz yoshidan sakson yoshigacha: -

71. til uchida: -

72. tili qichidi: gapirgisi keldi

73. tilining uchida: -

74. tilining uchida turmoq: -

75. tilning uchida: -

76. tilning uchida turmoq: -

77. tishi ichida: -

78. tishida saqlamoq: -

79. tishida tishlab: Nihoyatda ehtiyotlab

80. tishida tishlamoq: -

81. tushida ham ko‘rmaslik: -

82. tushida ham ko‘rmaydi: mutlaqo o‘ylamaydi, kutmaydi

83. tushida ko‘rmoq: -

84. uxlab, tushida ham ko‘rmaslik: -

85. uxlab, tushida ko‘rmaslik: mutlaqo o‘ylamaslik, kutmaslik

86. xamir uchidan patir: katta, ko‘p narsadan boshlang‘ich va kichik bir qism

87. xamirning uchidan patir: -

88. yeng ichida: ko‘pchilikka oshkor qilmay, zimdan

89. yeng uchida: -

90. yetti uxlab, tushida ham ko‘rmaslik: -

91. yotib yeganga turum tog‘ chidamaslik: -

92. yuz chidamaslik: -

93. yuz chidamoq: -

94. yuz chidamoq: -

95. yuzi chidamaslik: andisha qildi, nomus qildi

96. yuzi chidamoq: -

97. yuzi chidamoq: -

98. yuzi chidaydi: nomus qilmaydi, uyalmaydi, andisha qilmaydi

1. is – hid – bo‘y
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(bo‘yoqdorlik belgisining ortiqligiga ko‘ra)

2. Umumiylik – alohidalik – xususiylik
Ma’nosiga ko‘ra
(tarkibining bog‘liqli-bog‘liqsizligiga ko‘ra)

Milliy bo‘yoqdor so‘z: mavjud emas.