Lug‘atlar

So‘z tarkibi: {yuz}
So‘z bo‘g‘inlari: yuz
Izoh(lar)i:
yuz [yuz ]

1. Odam boshining old tomoni, old tomondan ko‘rinishi; bet. Boshqalar bo‘lsa, Niyoz qushbegining so‘zidan keyin hojining yuziga tikilgan edilar. A. Qodiriy, O‘tgan kunlar

2. Inson betining u yoki bu tomoni; yonoq. Ra’no supaga oyoq solintirib o‘tirib oldi. Kampir uni ko‘rib, avval o‘zini yo‘qotib qo‘ydi, keyin bo‘ynidan quchib, u yuzidan, bu yuzidan o‘pdi. A. Qahhor, Ko‘k konvert

3. Biror narsaning ustki tomoni, yuzasi; sirt, sath. Qir yuzini lolalar qoplagan. Ko‘k yuzini bulut bosdi. Oyning yuzida ham dog‘ bor. Maqol

4. Ayrim narsalarning u yoki bu tomoni, tarafi, qirg‘og‘i. — Daryoning bul yuzida qolib, ul yuzidagi yoriga yetolmay qaqshagan badbaxt oshiq sho‘ri boshimda, — dedi G‘ulomjon. M. Ismoiliy, Farg‘ona tong otguncha

5. Obro‘, e’tibor; yuz-xotir. [Yusufbek hoji:] Har holda hurmatlarini bajo keltir, Marg‘ilon degan shahardan sening yuzingni deb keladilar. A. Qodiriy, O‘tgan kunlar

6. Kesish yoki chopish asboblarining tig‘i. Go‘rkov ketmon ursa, yer naq toshday, ketmon yuzini qayiribdi. Oybek, Tanlangan asarlar

7. mat.Tekislik yoki sirtning chiziqlar bilan o‘ralgan qismi; sath. Doiraning yuzi. Uchburchak yuzi. -

8. yokiYuziga qaramaslik (bormaslik) O‘zgaga berish, sarflash va shu kabilarda ayab, hisoblashib o‘tirmaslik. Baraka top, aylanay, yigit degan shunaqa mard bo‘lsa. Besh so‘m, o‘n so‘mning yuziga qaramasa! O. Yoqubov, Tilla uzuk

Antonim(lar)i: mavjud emas.

1. yuz I Son
99 dan keyingi 101 dan oldingi butun son

2. yuz II Ot
odam boshining old tomoni

Paronimi: mavjud emas.
Qomus: mavjud emas.

1. dunyo yuzini ko‘rmoq: -

2. eyguluk yuzun ko‘rmaslik: -

3. issiq yuzli: -

4. kulach yuzli: -

5. ochiq yuz: -

6. ochiq yuz bilan: yaxshi kayfiyat bilan, xushtabiatlik bilan

7. ochiq yuzli: xushtabiat, kayfiyati yaxshi

8. omad yuz o‘girmoq: -

9. oq yuzga qora surmoq: -

10. oq yuziga qora surmoq: -

11. qattiq yuzli: -

12. qay yuz bilan: -

13. qaysi yuz bilan: qanday qilib, uyalmay

14. qaysi yuzi bilan: -

15. tirnoq yuzini ko‘rmaslik: -

16. tursh yuzli: -

17. yuz bermoq: -

18. yuz buzmoq: -

19. yuz chidamaslik: -

20. yuz chidamoq: -

21. yuz chidamoq: -

22. yuz evurmoq: -

23. yuz jovurmoq: -

24. yuz ko‘rmas bo‘lmoq: aloqani butunlay uzdi

25. yuz o‘girmoq: 1)boshini burib qaradi 2)qaramaslik uchun boshini boshqa tomonga burdi 3)aloqani uzdi

26. yuz o‘giz: juda ko‘p

27. yuz o‘lchab, bir kesmoq: -

28. yuz o‘ylab, bir so‘zlamoq: -

29. yuz og‘iz: -

30. yuz qaytarmoq: -

31. yuz shuvut bo‘lmoq: -

32. yuz suvun to‘kmoq: -

33. yuz suvun yelga bermoq: -

34. yuz tutmoq: -

35. yuz xotir qilmoq: -

36. yuz yerga qaramoq: -

37. yuz yerga qaratmoq: -

38. yuz yorishmoq: -

39. yuz yorug‘: -

40. yuz yorug‘ligi: -

41. yuz, ko‘z o‘pushmoq: -

42. yuzaga chiqarmoq: -

43. yuzaga chiqmoq: 1.ko‘ngildagi istak–rejalar voqelikka aylandi 2.moddiy-ma’naviy ojizlikdan xalos bo‘ldi

44. yuzaga kelmoq: -

45. yuzaga keltirmoq: -

46. yuzda qon qolmaslik: -

47. yuzdan nur yog‘ilmoq: -

48. yuzdan o‘ta olmaslik: -

49. yuzdan qoni qochmoq: -

50. yuzga aytilmoq: -

51. yuzga aytmoq: -

52. yuzga chopar: -

53. yuzga gapirmoq: -

54. yuzga oyna tutmoq: -

55. yuzga oyoq bosmoq: -

56. yuzga oyoq qo‘ymoq: -

57. yuzga oyoq tiramoq: -

58. yuzga qanday qaramoq: -

59. yuzga qaramaslik: -

60. yuzga qaray olmaslik: -

61. yuzga qon yugurmoq: -

62. yuzga qon yurishmoq: -

63. yuzga qorakuya surkamoq: -

64. yuzga qorakuya surtmoq: -

65. yuzga solmoq: -

66. yuzga tik qaray olmaslik: -

67. yuzga tupurmoq: -

68. yuzi chidamaslik: andisha qildi, nomus qildi

69. yuzi chidamoq: -

70. yuzi chidamoq: -

71. yuzi chidaydi: nomus qilmaydi, uyalmaydi, andisha qilmaydi

72. yuzi da qon qolmaslik: -

73. yuzi ochiq: -

74. yuzi oq bo‘lmoq: -

75. yuzi qattiq: -

76. yuzi qizarmoq: -

77. yuzi qora: -

78. yuzi qora bo‘lmoq: -

79. yuzi qutli: -

80. yuzi shamgin bo‘lmoq: uyatli holatga tushdi

81. yuzi shuvut: -

82. yuzi shuvut bo‘lmoq: uyatli holatda

83. yuzi ustuna tushmoq: -

84. yuzi yerga qaramoq: -

85. yuzi yorishmoq: -

86. yuzi yorug‘: -

87. yuzi yorug‘ bo‘lmoq: uyaladigan joyi yo‘q, olqishlashga loyiq

88. yuzidan nur yog‘ilmoq: -

89. yuzidan o‘ta olmaslik: -

90. yuzidan o‘ta olmaydi: biror ishni qilishga kimningdir ra’yi, xohishi bilan hisoblashdi

91. yuzidan qon tommoq: Sog‘lom, yuzlari qip-qizil kishilarga nisbatan aytiladigan ibora.

92. yuzidan qoni qochmoq: -

93. yuziga aytilmoq: -

94. yuziga aytmoq: -

95. yuziga botinib qaramoq: -

96. yuziga charm qoplab olmoq: -

97. yuziga gapirmoq: -

98. yuziga oyna tutmoq: -

99. yuziga oyoq bosmoq: -

100. yuziga oyoq qo‘ymoq: behurmat qilish darajasida hisoblashmaydi

101. yuziga oyoq tiramoq: -

102. yuziga qanday qaramoq: -

103. yuziga qaramaslik: -

104. yuziga qaray olmaslik: -

105. yuziga qon yugurmoq: -

106. yuziga qon yurishmoq: -

107. yuziga qorakuya surkamoq: -

108. yuziga qorakuya surtmoq: -

109. yuziga solmoq: aybli deb qaralgan kishining o‘ziga shu haqda kesatib, achitib gapirdi

110. yuziga tik qaray olmaslik: -

111. yuziga tupurmoq: -

112. yuzin yerga, ko‘nglin o‘lumga qo‘ymoq: -

113. yuzina tahsin qilmoq: -

114. yuzingda ko‘zing bormi demaslik: -

115. yuzini ko‘rmaslik : -

116. yuzini ko‘rmaslik: -

117. yuzini ko‘rmoq: -

118. yuzini o‘girmoq: -

119. yuzini ochib yubormoq: uyalmaydigan qildi

120. yuzini qora qilish: -

121. yuzini qora qilmoq: -

122. yuzini qotirib: -

123. yuzini shuvut qilish: -

124. yuzini shuvut qilmoq: -

125. yuzini ters burmoq: qaramaslik uchun boshini boshqa tomonga burdi

126. yuzini teskari o‘girmoq: qaramaslik uchun boshini boshqa tomonga burdi

127. yuzini yerga qaratish: -

128. yuzini yerga qaratmoq: uyat–nomusdan bosh ko‘tara olmaydigan holatga tushdi

129. yuzini yorug‘ qilish: -

130. yuzini yorug‘ qilmoq: -

131. yuzining ochiqligi: -

132. yuzining oq bo‘lishi: -

133. yuzining qizarishi: -

134. yuzining qoni qochmoq: -

135. yuzining qora bo‘lishi: -

136. yuzining qorasi: -

137. yuzining qutliligi: -

138. yuzining shamgin bo‘lishi: -

139. yuzining shuvut bo‘lishi: -

140. yuzining shuvutligi: -

141. yuzining ustuna tushishi: -

142. yuzining yerga qarashi: -

143. yuzining yorishishi: -

144. yuzining yorug‘ bo‘lishi: -

145. yuzining yorug‘ligi: -

146. yuzni chiqarmoq: -

147. yuzni chiqmoq: -

148. yuzni chopar: -

149. yuzni keltirmoq: -

150. yuzni ko‘rmaslik: -

151. yuzni o‘girmoq: -

152. yuzni o‘lchab, bir kesmoq: -

153. yuzni o‘ylab, bir so‘zlamoq: -

154. yuzni ochib yubormoq: -

155. yuzni qora qilmoq: -

156. yuzni shuvut qilmoq: -

157. yuzni solmoq: -

158. yuzni ters burmoq: -

159. yuzni teskari o‘girmoq: -

160. yuzni yerga qaratmoq: -

161. yuzni yorug‘ qilmoq: -

162. yuzning qoni qochmoq: -

163. yuzning yorug‘ligi: -

1. Birlik – o‘nlik – yuzlik – minglik
Ma’nosiga ko‘ra
(hajm ko‘lamining kengligiga ko‘ra)

2. yuz – chehra – jamol – diydor – oraz – uzor – ruxsor
Bo‘yog‘iga ko‘ra
(bo‘yoqdorlik belgisining ortib borishiga ko‘ra)

Milliy bo‘yoqdor so‘z: mavjud emas.